Như chúng ta đã biết, lúc nước là ngành nông nghiệp chủ chốt của nước ta. Nó không chỉ cung cấp lương thực mà còn là ngành nắm giữ kinh tế trọng yếu của Việt Nam. Là ngành dẫn đầu về sản lượng xuất khẩu mỗi năm, do đó mà ta mới thấy được tầm quan trọng của ngành trồng lúa. Tuy nhiên, để có được sản lượng và năng suất như vậy, quả thực không hề dễ dàng cho nhà nông. Bởi thời gian trồng lúa thì dài, nhưng tốn kém nhiều và còn dễ bị mầm bệnh. Trồng lúa phụ thuộc lớn vào điều kiện thời tiết, chỉ cần thời tiết xấu là có thể mất trắng cả sào ruộng. Một trong những mầm bệnh phổ biến thường xảy ra ở lúa nhất đó chính là bệnh đạo ôn. Cùng chuyên mục phòng và trị bệnh cây trồng của chúng tôi tìm hiểu về mầm bệnh cũng như cách phòng chữa nó nhé!
Mục Lục
Tìm hiểu về triệu chứng của bệnh đạo ôn ở lúa
Dọn sạch tàn dư rơm rạ và cỏ dại mang mầm bệnh trên đồng ruộng. Gieo cấy các giống kháng hoặc chống chịu với bệnh đạo ôn. Kiểm tra hạt giống và xử lý giống ở nhiệt độ thích hợp.
Trên lá lúa: vết bệnh ban đầu là những chấm nhỏ màu xanh xám nhạt. Về sau, vết bệnh lớn dần có hình thoi, rộng ở phần giữa, nhọn ở hai đầu. Ở giữa vết bệnh màu xám tro, xung quanh nâu đậm. Phần tiếp giáp với mô khỏe có màu nâu nhạt. Khi bệnh nặng, các vết bệnh nối liền nhau làm cho lá bị cháy. Nơi bị nhiễm nặng có thể bị cháy trụi hoàn toàn, bộ rễ bị thối và lúa không hồi phục.
Trên đốt thân: vết bệnh màu nâu bao quanh đốt thân làm đốt khô, teo lại. Các đốt thân gần gốc bị mục ra làm cho gốc bị gãy đổ.
Cổ bông, cổ gié: vết bệnh ban đầu là một chấm nhỏ màu đen. Đoạn cổ giáp tai lá về sau lớn dần làm cổ bông héo, bông lúa trắng hoặc lép lửng. Trên hạt: Vết bệnh không định hình, có màu nâu xám. Nấm đen ký sinh ở vỏ trấu và có thể ở bên trong hạt. Hạt giống bị bệnh là nguồn truyền bệnh sang vụ khác.
Hướng dẫn các biện pháp phòng trừ
Dọn sạch tàn dư rơm rạ và cỏ dại mang mầm bệnh trên đồng ruộng. Gieo cấy các giống kháng hoặc chống chịu với bệnh đạo ôn. Kiểm tra hạt giống và xử lý giống ở nhiệt độ thích hợp. Mật độ gieo, cấy vừa phải. Bón phân với tỷ lệ cân đối giữa phân chuồng và N:P:K. Bón tập trung nặng đầu, nhẹ cuối, sao cho khi lúa trỗ bông có bộ lá đòng màu xanh hơi vàng là đạt yêu cầu. Khi bị bệnh đạo ôn, không để ruộng khô hạn. Không bón phân đạm, không phun các loại phân bón lá và thuốc kích thích sinh trưởng. Nếu ruộng bị đạo ôn lá nặng sau khi phun thì 5 – 7 ngày. Còn vết trên lá non dạng cấp tính phải phun thuốc lại lần 2.
Giữ mực nước đầy đủ, thường xuyên trên mặt ruộng. Tùy nhu cầu nước theo từng giai đoạn của cây lúa (3 cm – 5 cm). Tránh để ruộng khô nước khi bệnh đạo ôn xảy ra. Cần thăm đồng thường xuyên, phát hiện kịp thời khi bệnh chớm xuất hiện.
Đối với bệnh đạo ôn cổ lá, cổ bông
Đối với bệnh đạo ôn cổ lá, cổ bông, cần theo dõi chặt chẽ thời gian lúa vào trỗ. Ruộng đạo ôn lá lúa đã chữa trị khỏi thì ruộng đó ít nhiều bị bệnh đạo ôn cổ lá và cổ bông. Do đó bước vào giai đoạn bắt đầu sắp trỗ đều phải phun thuốc. Nếu điều kiện thời tiết thuận lợi cho đạo ôn cổ bông phát triển gây hại. Cần phun phòng cho các ruộng gieo, cấy trước khi lúa trỗ 5 – 7 ngày. Nhất là khi trỗ gặp điều kiện nhiệt độ dưới 280 C, tiết trời râm mát, có mưa nhỏ hoặc mưa rào.
Những ruộng lúa xanh tốt, thừa đạm khi trỗ 20 – 30%, gặp gió mùa Đông Bắc muộn. Thường hay bị bệnh đạo ôn cổ bông gây hại. Dùng các thuốc đặc hiệu để phun trừ bệnh. Như: Beam 75WP, Filia 525SC, Kabim 30WP, Trizole… Kết hợp phun thuốc phòng khô vằn, thối thân, thối bẹ. Giai đoạn đồng trổ với liều lượng và nồng độ theo hướng dẫn trên chai thuốc.
Chú ý tuân thủ nguyên tắc 4 đúng khi phun. Đúng thuốc, đúng lúc, đúng liều lượng, đúng cách. Những ruộng bị đạo ôn lá nặng nên ngắt bỏ lá bệnh đem tiêu hủy. Trước khi phun và phun lại sau 5 ngày. Trong thời gian sau phun 4 tiếng gặp mưa không phải phun lại. Đón xem những bài viết khác tại đây!
