Cá trắm cỏ là một trong bốn loài “cá nuôi” nổi tiếng, là loài cá nước ngọt đặc biệt quan trọng, tuy nhiên nó dễ mắc nhiều loại bệnh nhất mà chúng ta biết. Các mầm bệnh bao gồm vi rút, vi khuẩn, nấm, động vật nguyên sinh, giun, giáp xác, tảo và ấu trùng của động vật thân mềm. Bên cạnh đó, một số loại bệnh được điều trị bởi các yếu tố phi sinh vật. Đối với các bệnh dịch tễ rộng rãi, chúng đã được nghiên cứu về căn nguyên, dịch tễ học và cách phòng và chữa bệnh. Một số kết quả tốt cho đã kiểm soát được hầu hết các bệnh này. Để phòng bệnh cho cá trắm cỏ, tuân thủ các biện pháp quản lý kỹ thuật cao đã được áp dụng.
Mục Lục
Bệnh nấm thủy mi trên cá trắm cỏ
Bệnh do một số loài nấm thuộc các giống Achlya, Saprolegnia, Leptolegnia… gây ra. Khi mắc bệnh, trên da cá xuất hiện các vùng trắng xám, sau vài ngày hình thành các sợi nấm mảnh và phát triển thành búi trắng như bông. Một đầu sợi nấm bám vào da cá, đầu kia bơi tự do ngoài môi trường nước. Cá ngứa ngáy, bơi lội hỗn loạn, mất phương hướng.
![Bệnh nấm thủy mi trên cá trắm cỏ](https://tomloe.com/wp-content/uploads/2021/10/3-9.jpg)
Cách trị khi cá mắc bệnh
Khi bệnh xảy ra cần: Tắm cho cá bằng hóa chất diệt nấm như dung dịch muối ăn, thuốc tím (KMnO4), Formaline… Liều lượng theo hướng dẫn của nhà sản xuất; Khử trùng nguồn nước bằng Iodine với liều lượng 1 lít cho 5.000 m3 nước ao nuôi. Để phòng bệnh, cần thực hiện tốt các biện pháp như: Cải tạo ao sau mỗi vụ nuôi bằng cách vét bùn, tạt vôi diệt tạp từ 7 – 10 kg/100 m2. Tạo điều kiện sống thuận lợi cho cá, nhất là vào những lúc trời lạnh. Cho ăn đảm bảo nguyên tắc 4 định: định lượng, định chất, định thời gian, định địa điểm. Không nuôi mật độ quá cao.
Xử lý cá giống
Cá giống trước khi thả cần được tắm qua nước muối với liều lượng 2 – 4 g muối/lít nước. Tránh làm xây xát cá do đánh bắt, vận chuyển. Rắc vôi định kỳ xuống ao nuôi 2 lần/tháng và trước khi trời mưa từ 1,5 – 2 kg/100 m3. Tăng cường cho cá ăn Vitamin C liều lượng 200 – 300 g/100 kg thức ăn. Nên treo túi vôi 2 – 4 kg/túi quanh chỗ cho cá ăn 1 tuần/lần ở cá nuôi lồng và xử lý vôi nguồn nước ở cá nuôi ao vào mùa mưa. Thường xuyên theo dõi màu nước ao nuôi và kiểm tra khả năng phản xạ cũng như bắt mồi của cá. Nếu nguồn nước thuận lợi nên thay và cấp nước mới thường xuyên cho ao nuôi.
Bệnh đốm đỏ ở cá trắm cỏ rất nguy hiểm
Bệnh đốm đỏ thường gặp ở cá trắm cỏ hơn 1 năm tuổi, là loại bệnh truyền nhiễm do các loài vi khuẩn Aeromonas di động, bao gồm A.hydrophyla, A.caviae, A.sorbriado gây ra. Cá nhiễm bệnh có biểu hiện kém ăn hoặc bỏ ăn, nổi lờ đờ trên mặt nước, vẩy bong ra, da màu tối xẫm, cá mất nhớt, hậu môn viêm đỏ lồi ra ngoài, xuất huyết trên thân, quanh miệng hay ở các gốc vây, các đốm đỏ ăn sâu vào cơ, cá có mùi tanh đặc trưng. Dấu hiệu bên trong: ruột có thể chứa đầy hơi, thành ruột xuất huyết, nhiều chỗ bị hoại tử thối nát, xoang bụng chứa nhiều dịch nhờn hôi thối (còn gọi là bệnh viêm ruột).
Gan tái nhợt, mật đen thẫm, thận nhũn. Khi cá bị mắc bệnh, có thể dùng một số kháng sinh, thảo mộc có tác dụng diệt khuẩn; dùng phương pháp cho ăn kháng sinh trộn với thức ăn tinh, thuốc KN-04-12; liều dùng 4 g/kg cá/ngày, cho ăn liên tục trong 5 – 7 ngày. Biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất là không để cá bị sốc do môi trường nước thay đổi; thường xuyên bón vôi bột xuống ao nuôi để khử trùng môi trường nước. Ngoài ra, có thể bổ sung Vitamin C vào thức ăn cho cá; dùng thuốc KN-04-12 cho cá ăn với liều lượng 2 g/kg cá/ngày, liên tục trong 3 ngày.
![Bệnh đốm đỏ ở cá trắm cỏ rất nguy hiểm](https://tomloe.com/wp-content/uploads/2021/10/2-2.png)
Những bệnh thường gặp trên cá trắm cỏ
Bệnh trùng bánh xe
- Dấu hiệu bệnh lý: Trên thân cá có nhiều nhớt màu trắng đục, da cá chuyển sang màu xám, cá cảm thấy ngứa ngáy. Trùng bánh xe thường bám ở các tơ mang làm phá hủy các tơ mang làm cho cá không hô hấp được và chết
- Mùa xuất hiện bệnh: Bệnh này xuất hiện quanh năm; nhưng phát triển mạnh vào mùa xuân, mùa thu và đầu mùa hạ.
Bệnh trùng quả dưa
- Dâu hiệu bệnh lý: Trên thân cá có nhiều đốm lấm tấm màu trắng. Da cá chuyển sang màu đen sậm, trùng thường bám ở mang; phá hủy mang làm giảm chức năng hô hấp của cá.
- Mùa xuất hiện bệnh: Bệnh này thường xuất hiện vào mùa mưa.
Bệnh trùng mỏ neo
- Dấu hiệu bệnh lý : Trùng mỏ neo thường ký sinh trên toàn bộ cơ thể của cá, bệnh này mắt thường dễ nhận thấy, khi trùng bám chặt vào cơ thể cá hút chất dinh dưỡng và gây nên những vết thương chảy máu làm cho cá gầy yếu và làm cơ hội cho các ký sinh trùng khác bám vào.
- Mùa xuất hiện bệnh: Bệnh này xuất hiện quanh năm.
Xem thêm thông tin tại Tomloe.