Thời gian gần đây người nuôi tôm thường gặp tình trạng “đốm đen”, tỷ lệ chết có thể lên đến 80-90% nếu không có thời gian cứu chữa. Một số trường hợp phát hiện muộn hầu hết các công thức xử lý đều không mang lại kết quả tốt và phải tiến hành thu hoạch. Một số trường hợp khác chỉ phát hiện ra đốm đen ở tôm khi thu hoạch làm giảm giá trị thương phẩm. Bệnh đốm đen” xảy ra ở các độ mặn khác nhau từ 5 ‰ đến 20-25 ‰. Thời gian phát bệnh từ 20 ngày tuổi đến 90 ngày tuổi, nhưng tập trung nhiều nhất ở giai đoạn 25 – 45 ngày tuổi.
Mục Lục
Bệnh đốm đen ở tôm
Bệnh đốm đen có nguyên nhân do vi khuẩn, nên áp dụng các biện pháp phòng bệnh chung đối với bệnh do vi khuẩn. Bệnh xảy ra do các điều kiện môi trường ao nuôi kém, đặc biệt là đáy ao bị dơ, các ao nuôi xuất hiện bệnh “đốm đen” thường có hàm lượng các khí độc như NH3, NO2 rất cao. Tỷ lệ chết có thể lên đến 95% trong vòng 15 – 30 ngày kể từ khi phát hiện bệnh nếu không có bất kỳ biện pháp chữa trị nào được áp dụng ngay tức thời đối với trường hợp ao nuôi ô nhiễm nặng và hàm lượng vi khuẩn trong nước ao nuôi vượt ngưỡng gấp nhiều lần.
![Bệnh đốm đen ở tôm](https://tomloe.com/wp-content/uploads/2021/10/1-min-3.jpg)
Diễn biến quá trình bệnh đốm đen
Trong giai đoạn đầu của Bệnh đốm đen trên vỏ tôm, các dấu hiệu không rõ ràng và thường dễ bị nhầm lẫn với các chứng bệnh khác như: mòn phụ bộ, mòn đuôi, cụt râu..tôm vẫn ăn bình thường, không có dấu hiệu của hoại tử gan tụy, ruột vẫn đầy thức ăn. Một triệu chứng khác bạn có thể quan sát là râu và đuôi tôm chuyển sang màu đỏ; trường hợp nhiễm khuẩn nặng, tuy nhiên dấu hiệu tổn thương chưa thực sự rõ ràng.
Ở giai đoạn 2 của bệnh, trên vỏ tôm bắt đầu xuất hiện những đốm đen rải rác. Những vết đen thường xuất hiện trên giáp đầu ngực, thân tôm; tuy nhiên những triệu chứng này đôi khi bị hiểu nhầm là vết va chạm của tôm với nhau; trong điều kiện thả dày, từ đó bỏ qua những dấu hiệu nguy hiểm khác. Ở giai đoạn 2, tôm bắt đầu bỏ ăn, chết rải rác, chậm lớn; những trường hợp bị trắng lưng, đục thân hay lột xác không hoàn toàn xuất hiện.
Nên thường xuyên thăm ao để phát hiện những bất thường của tôm. Ở giai đoạn nặng hơn, tôm chết hàng loạt, tỷ lệ xuất hiện vết đen trên thân; có thể đến 70% đàn tôm, gan tụy nhợt nhạt, ruột rỗng. Ở giai đoạn này rất dễ bị hiểu nhầm tôm bị hội chứng hoại tử gan tụy trên tôm; khiến việc điều trị không đúng hướng.
![Diễn biến quá trình bệnh đốm đen](https://tomloe.com/wp-content/uploads/2021/10/2-1.png)
Cách phòng tránh bệnh
Các biện pháp phòng bệnh trong thủy sản được khuyến cáo như sau: Quá trình cải tạo ao cần phải diệt khuẩn kỹ lưỡng, trước và sau khi diệt khuẩn cần thực hiện kiểm tra đánh giá mật số vi khuẩn gây bệnh bằng biện pháp đơn giản nhất là dùng đĩa thạch TCBS agar (MP – BIOTEST), qua đó có thể đánh giá công tác loại bỏ phần lớn mầm bệnh trong ao nuôi có đạt yêu cầu hay không. Kiểm tra chất lượng tôm giống bằng kỹ thuật PCR; không chỉ với bệnh EMS, đốm trắng, IHHNV, IMNV mà cả EHP. Mật độ thả phù hợp với thiết kế cơ sở hạ tầng; hệ thống quạt nước cung cấp oxy, độ sâu mực ước ao nuôi; mùa vụ cũng như kinh nghiệm, trình độ kỹ thuật; mức độ am hiểu về TTCT của chính người nuôi.