Chồn hương là loại động vật hoang dã nhưng có giá trị cao về mặt dược liệu và thực phẩm. Chính vì thế mô hình nuôi chồn hương để làm giàu ngày càng được quan tâm nhiều hơn. Để giúp bà con có thêm kinh nghiệm trong việc chăn nuôi chồn hương mang lại hiệu quả, chúng tôi đã có liên hệ với của anh Nguyễn Đình Toại – một trong những người nuôi chồn hương ở Hà Đông, Hà Nội khá thành công. Dưới đây là một số hướng dẫn và kinh nghiệm đúc kết được của anh Toại trong quá trình nuôi chồn hương của mình. Mời bà con tham khảo.
Mục Lục
Đặc điểm của chồn hương
Chồn hương có dáng dài thon, trưởng thành có thân dài khoảng 55–75 cm, cân nặng khoảng 2–4 kg. Loại này có bộ lông với màu hung hung nâu vàng tới xám bẩn là chủ đạo. Hai tai và mõm hơi đen. Dọc sống lưng có các vệt màu đen, phần hông có các vệt (hay đốm) đen mờ xếp thành hàng chạy dọc từ vai xuống mông (phần mông rõ nét hơn).
![Đặc điểm chồn hương](https://tomloe.com/wp-content/uploads/2021/10/chon-huong-1.jpg)
Đuôi dài khoảng 35–50 cm (khoảng hai phần ba thân) với các vòng đen trắng xen kẽ nhau (7-10 vòng mỗi loại). Bốn chân ngắn, màu đen. Cọn đực có tuyến xạ nằm giữa kế hai tình hoàn. Chồnhương sinh sản tập trung vào tháng 4,5,6. Mỗi lứa 2 – 3 con. Tuổi thọ khoảng 8 – 9 năm. Trong tự nhiên số lượng không còn đối phổ biến, cần bảo vệ nghiêm ngặt để phát triển vững bền loài cầy hương.
Kỹ thuật nuôi chồn hương chuẩn
Cách làm chuồng trại nuôi chồn hương đảm bảo
Anh Toại cho biết, chồn hương là loài leo trèo giỏi. Nên ngoài khu nhà tre chắn bên ngoài tránh mưa nắng, bà con cần làm lồng nuôi nhốt. Lồng nuôi nhốt chồn hương thường được làm kiên cố bao quanh bằng lưới sắt B40 hoặc có thể đan bằng gỗ, tre. Nhưng phải có then cài thật chắc chắn để chồn không chui ra ngoài được.
Khi làm chuồng bằng gỗ, tre thì cần tạo các khe hở để phân lọt xuống dưới nền. Nếu lồng nuôi chồn đẻ thì phần đáy lại càng phải quan tâm hơn. Nên làm đáy bằng gỗ nhẵn, các tấm gỗ rộng 3cm và có độ dày khoảng 1cm. Chỉ để khe hở khoảng 1cm giữa các tấm để chồn con không bị lọt chân. Đồng thời khu vực lồng nuôi chồn đẻ cần đặt ở nơi thật yên tĩnh.
Lưu ý nền chuồng cần làm dốc thoải để dễ dàng thoát nước tiểu. Trên cùng một tầng, giữa các lồng nên ngăn kín để chồn không nhìn thấy nhau, có thể gây nên tình trạng bị stress.
Chọn giống chồn hương chất lượng
Hiện nay chăn nuôi chồn hương kinh doanh cần đăng ký giấy phép với Kiểm lâm địa phương. Vì vậy bà con muốn chăn nuôi cần lựa chọn con giống ở các trại cung cấp con giống có giấy phép chăn nuôi. Giấy phép xuất xứ nguồn gốc được đóng dấu đỏ để về địa phương dễ dàng đăng ký.
![Chọn giống chồn hương chất lượng](https://tomloe.com/wp-content/uploads/2021/10/chon-huong-2.jpg)
Tiếp theo đó là lựa chọn những con chồn khoẻ mạnh, nhanh nhẹn, mắt sáng, không bị dị tật. Cầy hương giống có khối lượng từ 1,0-1,5 kg/con thì dễ nuôi. Một đặc điểm cực kỳ quan trọng nữa là chồn hương có 4 – 5 sọc đen trên lưng. Bà con cần đặc biệt lưu ý tới điểm này để chọn được đúng giống chồn hương.
Thức ăn nuôi chồn hương cho năng suất cao
Anh Toại cho biết tại trại chồn của anh mỗi tuần anh cho chồn hương ăn 2 bữa cháo thịt. Trong đó 1 bữa là cháo thịt gà và một bữa là cháo cá, cho ăn trước 9 giờ tối. Ngoài ra ban ngày anh cho chồn ăn thêm chuối và đu đủ. Để đảm bảo chồn không bị tiêu chảy, Anh Toại khuyên bà con cần chọn các loại thức ăn có nguồn gốc rõ ràng. Không bị sâu bệnh, độ chín vừa phải, không xanh quá, cũng không chín quá.
Kỹ thuật chăm sóc nuôi chồn hương sinh sản
Anh Toại chia sẻ, chồn hương nuôi được 8 tháng tuổi trở lên nếu sinh trưởng và phát dục tốt có thể cho giao phối lần đầu. Tuy nhiên, tốt nhất để chồn được 10 – 12 tháng tuổi mới cho giao phối. Khi Chồn cái đến động dục thường phát ra tiếng kêu lạ, bỏ ăn phá chuồng. Còn con đực tiết ra xạ hương thơm để quyến rũ con cái. Khi đó bà con thả con đực vào để chúng giao phối. Nên thực hiện ngay khi chồn động đực để có chất lượng và hiệu quả cao nhất.
![Kỹ thuật chăm sóc nuôi chồn hương sinh sản](https://tomloe.com/wp-content/uploads/2021/10/chon-huong-3.jpg)
Khi chồn giao phối xong, bạn lại tách con cái và đực ra để nuôi riêng. Nếu sau 1 tháng không thấy chồn cái có thai thì cần tiếp tục quan sát và cho giao phối lại. Chồn hương mang thai trong vòng 58 – 65 ngày. Mỗi năm chồn có thể đẻ 2 lứa, mỗi lứa từ 2- 5 con. Thời gian sinh sản thường từ tháng 2 đến tháng 10 âm lịch. Trong quá trình nuôi chồn mẹ sinh sản, anh Toại thường bổ sung thêm các chất canxi để chồn mẹ nhiều sữa nuôi con.
Cách hòng và trị bệnh cho chồn hương
Phòng bệnh luôn luôn là giải pháp hiệu quả hơn chữa bệnh. Anh Toại cho biết với những chia sẻ ở trên như cách chọn nguồn thức ăn đảm bảo, chọn được con giống tốt đã là những giải pháp phòng bệnh tốt nhất. Ngoài ra phân chồn bị hôi nên anh Toại rải trấu dưới nền chuồng và rắc men vi sinh để xử lý mùi. Đồng thời anh luôn định kỳ bổ sung thêm trấu hoặc thay trấu mới thường xuyên.
Ngoài ra chồn hương cũng dễ mắc bệnh cầu trùng tức bệnh phân lẫn máu hoặc bị bệnh thương hàn giống như nhiều loại gia súc, gia cầm khác. Với biểu hiện sốt cao, phân lỏng màu vàng. Bạn có thể mua các loại thuốc thú y đặc trị, sử dụng theo hướng dẫn liều lượng thuốc/kg thể trọng trên bao bì.
Trên đây là một số hướng dẫn kỹ thuật nuôi chồn hương để bà con tham khảo nếu đang hoặc có ý định nuôi loài động vật quý hiếm và có giá trị kinh tế cao này. Chúc bà con thành công!